नवनवीन पिकांचे प्रयोग करून शेती हा किफायतशीर व्यवसाय असल्याचे वर्धा जिल्ह्यातील काही शेतकऱ्यांनी चिया शेती करून सिद्ध केले आहे. चिया ही एक औषधी वनस्पती आहे जी मोठ्या शहरांमध्ये लोकप्रिय सुपरफूड बनली आहे. चिया, ओमेगा -3 फॅटी ऍसिड आणि इतर पोषक तत्वांनी समृद्ध असलेली एक औषधी वनस्पती आहे जी आपल्या पारंपारिक पिकांसोबत लागवड केली जाऊ शकते. महाराष्ट्रातील शेतकर्‍यांसाठी चिया फार्मिंग हा एक फायदेशीर पर्याय ठरू शकतो. चिया रोपे कशी वाढवायची आणि चिया शेतीचे अर्थशास्त्र आम्ही या लेखात समजवण्याचा प्रयत्न केला आहे..
चिया वनस्पती परिचय आणि त्याचे फायदे
चिया बिया (सब्जा) त्यांच्या औषधी गुणधर्मांसाठी ओळखल्या जातात आणि मोठ्या शहरांमध्ये पाणी किंवा दुधात मिसळून वापरल्या जातात. तुम्ही ह्या बिया फालूदा पितांना नक्की खाल्ल्या असतील. ह्या बिया रोगप्रतिकार शक्ती वाढवणे, हृदयाचे आरोग्य सुधारणे आणि शरीराला आवश्यक खनिजे प्रदान करणे यासह अनेक फायदे प्रदान करतात. आपल्या पिकांमध्ये विविधता आणू पाहणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी चिया वनस्पती हा एक फायदेशीर पिकाचा पर्याय असू शकतो.
चिया शेतीसाठी जमीन आणि लागवड
चिया वनस्पती कोणत्याही प्रकारची माती आणि हवामानात वाढू शकते, परंतु चांगली निचरा असलेली हलकी आणि वाळूकामय माती सर्वात योग्य आहे. चिया बिया पेरण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ म्हणजे सप्टेंबर ते नोव्हेंबर. चियाचा प्रसार पेरणीद्वारे केला जातो आणि एक एकर चिया रोपे वाढवण्यासाठी सुमारे 2 किलो बियाणे आवश्यक आहे.
महाराष्ट्रातील चिया फार्मिंगचे अर्थशास्त्र
चियाची एक एकर लागवड करण्यासाठी सुमारे 11,000 रुपये खर्च येतो. यातून अवघ्या तीन महिन्यांत 4 क्विंटलपेक्षा जास्त उत्पादन मिळते. या पिकाच्या बियांची बाजारातील किंमत 90 रुपये ते 210 रुपये प्रति किलो आहे. प्रति एकर 4 ते 7 क्विंटल चिया बियाण्यांच्या उत्पादनासह, शेतकरी केवळ तीन महिन्यांत 40,000 रुपयांपर्यंतचा नफा सहज कमवू शकतात. खर्च वजा जाता निव्वळ नफा सुमारे ७५,००० ते एक लाख रुपये प्रति एकर होउ शकतो.
चिया फार्मिंग – चांगला नफा कमावण्यासाठी शेतकऱ्यांसाठी एक आकर्षक पर्याय
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी त्यांच्या पिकांमध्ये विविधता आणण्यासाठी आणि त्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी चिया फार्मिंग हा एक फायदेशीर पर्याय असू शकतो. योग्य माती आणि हवामान परिस्थितीसह, चिया रोपे कमी कालावधीत उच्च उत्पन्न देऊ शकतात. शेतकऱ्यांसाठी नाविन्यपूर्ण शेतीचे प्रयोग करून नफा वाढवण्याची ही उत्तम संधी आहे. चिया बियाणांची मागणी दिवसेंदिवस वाढत आहे, ज्यामुळे ते महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी एक आशादायक पीक बनू शकते.
नवीन कल्पना शेतकर्‍यांना कशा प्रकारे लाभदायक ठरू शकतात आणि शाश्वत शेती पद्धती प्रदान करू शकतात याचे चिया फार्मिंग हे एक उत्तम उदाहरण आहे.