भारतातील कृषी क्षेत्र हे अर्थव्यवस्थेसाठी आणि अनेक शेतकऱ्यांच्या उपजीविकेसाठी आवश्यक आहे. कापूस, सोयाबीन, केळी आणि गवार यांसारख्या विविध पिकांचे भाव शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. या लेखात, आम्ही या पिकांच्या ताज्या बाजारातील बातम्या आणि भारतातील खाद्यतेलाच्या साठ्याची सद्यस्थिती जवळून पाहू.
कापसाचे दर:
देशाच्या बाजारपेठेत काल कापसाचे दर स्थिर होते, सरासरी 8 हजार ते 8 हजार 500 रुपये दर मिळाला. काही बाजारपेठांमध्ये किंमतीची पातळी 8,800 रुपयांच्या दरम्यान पोहोचली असली तरी ती फक्त काही बाजारात उपलब्ध होती. आंतरराष्ट्रीय बाजारातील कापसाच्या किमतीत चढ-उतार होत असले तरी दरातील सुधारणा कायम राहून शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकेल, असा अंदाज कापूस बाजार विश्लेषकांनी व्यक्त केला.
सोयाबीन बाजार:
सोयाबीनची बाजारपेठ स्थिर असून, आज बाजारात जवळपास 3 लाख 50 हजार क्विंटल सोयाबीनची विक्री झाली आहे. महाराष्ट्रात आज सोयाबीनची आयात जास्त होती, त्याला सरासरी 5 हजार 100 ते 5 हजार 600 रुपये भाव मिळाला. देशातून सोया मीलची निर्यात वाढली आहे, ज्यामुळे सोयाबीनच्या किमतीला आधार मिळू शकतो, असे सोयाबीन बाजारातील जाणकारांचे म्हणणे आहे.
केळीचा दर:
बाजारात आवक कमी असल्याने सध्या केळीचे भाव वाढत असून, इतर बाजारातून आवक नगण्य पातळीवर आहे. सध्या केळीला सरासरी 1 हजार 400 ते 2 हजार 300 रुपये प्रतिक्विंटल दर मिळत असून, पुढील काही दिवस केळीचे दर असेच राहण्याची शक्यता केळी बाजारातील विश्लेषकांनी वर्तवली आहे.
गवारचे भाव:
बाजारात आवक कमी झाल्याने गवारचे भाव सध्या वाढत आहेत. सध्या मुंबई, पुणे, नागपूर येथील बाजारपेठेत आवक काहीशी जास्त असली तरी येथील आवक सरासरीपेक्षा कमी आहे. त्यामुळे गवारला सरासरी साडेचार हजार ते सहा हजार रुपये प्रतिक्विंटल दर मिळत असून, पुढील महिनाभर हा भाव कायम राहण्याची शक्यता भाजी बाजारातील विश्लेषकांनी व्यक्त केली.
खाद्यतेलाचा साठा:
गेल्या तीन महिन्यांपासून देशात खाद्यतेलाचा तुटवडा निर्माण झाला असून, त्याचा परिणाम रिफायनरी उद्योगांसह देशातील सोयाबीन आणि मोहरी उत्पादकांवर झाला आहे. चालू तेल विपणन वर्षाच्या पहिल्या तिमाहीत भारताच्या खाद्यतेलाच्या आयातीत 31.56 टक्क्यांनी वाढ होऊन ती 47 लाख 46 हजार टन इतकी विक्रमी झाली आहे. खाद्यतेलाच्या वाढत्या आयातीमुळे देशातील खाद्यतेलाचा साठाही 32 लाख 23 हजार टनांच्या विक्रमी पातळीवर पोहोचला आहे.
निष्कर्ष:
शेवटी, कापूस, सोयाबीन, केळी, गवारच्या किमती आणि खाद्यतेलाच्या साठ्याच्या वर्तमान कृषी बाजाराच्या बातम्या शेतकऱ्यांना बाजारातील नवीनतम ट्रेंडबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे. कापूस आणि सोयाबीनच्या किमतीतील सुधारणांचा अंदाज शेतकऱ्यांसाठी चांगला संकेत ठरू शकतो. मात्र, देशातील खाद्यतेलाची वाढती आयात आणि सोयाबीनचा हंगाम सुरू झाल्याने सोयाबीनच्या दरावर दबाव येऊ शकतो. शेतकऱ्यांना आधार देण्यासाठी सरकारने कारवाई करून खाद्यतेलाच्या आयातीवर शुल्क वाढवणे गरजेचे आहे.