सोया मीलचा जगातील सर्वात मोठा निर्यातदार अर्जेंटिना सध्या दुष्काळाचा सामना करत आहे. त्यामुळे सोयाबीनच्या उत्पादनात घट होऊन भाव वाढले आहेत. याउलट, भारत सोयाबीन निर्यातीची वाढती मागणी पूर्ण करण्याच्या स्थितीत आहे आणि निर्यातदारांचा अंदाज आहे की फेब्रुवारी आणि मार्च महिन्यात भारतातून 5 लाख टन सोया मीलची निर्यात केली जाऊ शकते.
अर्जेंटिनामधील सोयाबीन उत्पादनावर दुष्काळाचा परिणाम
हंगामाच्या सुरुवातीला, अर्जेंटिनामध्ये सोयाबीनचे उत्पादन ४.८ दशलक्ष टनांपर्यंत पोहोचण्याची अपेक्षा होती. तथापि, दुष्काळाच्या तीव्रतेमुळे उत्पादन अंदाजे 3.8 दशलक्ष टनांपर्यंत खाली आले आहे. परिणामी, सोयाबीन पेंडीच्या किमती वाढल्या असून, त्या तुलनेत भारतीय सोया पेंड स्वस्त झाले आहेत.
भारतातून सोयाबीन पेंड निर्यातीत वाढ
सोयाबीन प्रोसेसर्स असोसिएशन ऑफ इंडिया (SOPA) च्या म्हणण्यानुसार, ऑक्टोबर ते जानेवारी या कालावधीत भारतातून निर्यात होणाऱ्या सोयाबीनच्या पेंडीत 65% वाढ झाली आहे. या चार महिन्यांत 6,31,000 टन सोयाबीनची निर्यात झाली. गेल्या संपूर्ण हंगामात भारतातून 6,44,000 टन सोयाबीन पेंडीची निर्यात झाली होती. सोयाबीन निर्यातीच्या मागणीत वाढ झाल्यामुळे सोयाबीन तेलाची उपलब्धता वाढली आहे, ज्यामुळे भारताचा सोयाबीन तेल आणि पामतेल आयातीवरील अवलंबित्व कमी होईल.
भारतीय निर्यातदारांना संधी
सोयाबीन निर्यातीची मागणी वाढल्याने भारतीय निर्यातदारांसाठी मोठी संधी आहे. सोयाबीनचे तुलनात्मक दर दर्शविते की निर्यातीसाठी भारतीय सोयाबीन पेंड सध्या ब्राझील आणि अर्जेंटिनाच्या तुलनेत स्वस्त आहे. भारतीय सोयाबीन पेंडीची किंमत 580 ते 585 डॉलर प्रति टन आहे, तर अर्जेंटिनाच्या सोयाबीन पेंडीची किंमत 598 डॉलर प्रति टन आहे. त्यामुळे, भारतीय सोयाबीन पेंड प्रति टन 13 ते 18 डॉलर्स स्वस्त आहे.
बांगलादेश, व्हिएतनाम आणि नेपाळ सारखे देश भारतीय सोयाबीन पेंड विकत घेत आहेत कारण ते अर्जेंटिना आणि ब्राझीलच्या सोयाबीन पेंडीपेक्षा स्वस्त आहे. त्यामुळे एप्रिलच्या मध्यापर्यंत निर्यात वाढीचा वेग कायम राहू शकतो.
निष्कर्ष
सोयाबीन निर्यातीची वाढती मागणी पूर्ण करण्याची संधी असल्याने अर्जेंटिनाच्या दुष्काळातून भारताला फायदा होणार आहे. भारतातून सोयाबीन पेंड निर्यातीत वाढ झाल्यामुळे सोयाबीन तेलाची उपलब्धता वाढली आहे, ज्यामुळे भारताचा आयातीवरील अवलंबित्व कमी होण्यास मदत होईल. सोयाबीन पेंडीच्या किंमतीमध्ये भारताच्या तुलनात्मक फायद्यामुळे, भारतीय निर्यातदार आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत सोयाबीनच्या वाढत्या मागणीचा फायदा घेऊ शकतात. यामुळे भारतातून सोयाबीन पेंडीच्या निर्यातीत लक्षणीय वाढ होऊन ती यावर्षी 2 दशलक्ष टनांपर्यंत पोहोचू शकते.